Mots-clés : Politique, Zaventem, SP.A, Plan de dispersion, Décisions de justice

Over naar een ander dossier: Zaventem. Deze week raakte bekend dat het Hof van Cassatie het beroep heeft verworpen van de Belgische staat tegen een arrest dat de staat verplichtte de strenge Brusselse geluidsnormen na te leven. Die normen worden dus bevestigd. Zal het nu boetes regenen?

Landuyt : 'Die uitspraak dateert al van 21 december en verandert in de praktijk niets. Er is afgesproken dat de Brusselse overheid geen boetes int voor het overschrijden van de geluidsnormen zolang het overleg over Zaventem tussen de verschillende overheden loopt.'

We hebben niet de indruk dat er nog veel overlegd wordt. In december 2005 gaf u toe dat er voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 geen doorbraak zou komen in de onderhandelingen over een nieuw vliegplan voor Zaventem. Het ziet er naar uit dat die waarschuwing ook voor de federale verkiezingen geldt?

Landuyt : 'Mijn aanvoelen is inderdaad dat er de komende maanden, en zelfs tot 2008, niets essentieels zal veranderen aan het vliegplan. Dan verhuist het koerier- bedrijf DHL een groot deel van zijn activiteiten naar Leipzig en zal het probleem van de nachtvluchten zich grotendeels vanzelf oplossen. We moeten vooral het debat voeren over de periode na 2008 en het debat depolitiseren, enkel voeren met objectieve gegevens. Maar daarvoor is het wachten op de juiste sfeer. Iedereen kijkt nu naar iedereen, weinigen durven grote verklaringen af te leggen.'

'De collega's zien wel dat ik doe wat ik kan. De voorbije maanden heb ik na elke uitspraak van een rechter laten sleutelen aan het plan. Om de twee weken bekijk ik bovendien hoe de wind de vliegprocedures heeft verstoord. Op basis daarvan wordt het vliegplan bijgesteld om de evenwichten in het oog te houden.'

Dat geeft weinig blijk van depolitisering.

Landuyt : 'Toch, want ik baseer me telkens op een technisch verslag en daar toets ik het politiek akkoord aan om de geluidshinder zo goed als mogelijk spreiden. Laat me duidelijk zijn: er bestaat geen toverformule voor dit dossier. Ik denk echt dat er geen betere situatie mogelijk is dan die we vandaag hebben.'

Sommige actiecomités vinden helemaal niet dat er eerlijk gespreid wordt. Actie Noordrand wijst erop dat zij de enige regio is die het voorbije jaar meer nachtlawaai kreeg.

Landuyt : 'Ach, er zijn ook andere verhalen. Laten we eerlijk zijn: elke regio heeft nu overlast die hij vroeger niet had. Ik vraag niet liever dat alle geluidsmetingen van de diverse overheden geobjectiveerd worden. Daarom pleit ik voor de oprichting van een onafhankelijk Instituut voor de Geluidshinder. Dat moet ervoor zorgen dat alle geluidsmetingen aan dezelfde normen voldoen en dat de resultaten niet meer betwist worden.'

Dat instituut wordt al twee jaar beloofd.

Landuyt : 'Alles ligt klaar om het op te richten. Maar sommige politici proberen het zo lang mogelijk voor zich uit te schuiven. Met zo'n instituut moeten ze immers aanvaarden dat met objectieve gegevens de vliegroutes eventueel zullen wijzigen. Ik hoop dat het dossier op den duur een marginaal fenomeen wordt. Pas op, ik zeg niet dat het een marginaal, klein probleem is. Wel dat de partijpolitieke spanning hierover moet wegebben. We moeten het aan de technici en de luchtverkeersleiding overlaten hoe vliegtuigen moeten vliegen. Het is niet normaal dat politici daarover discussiëren. Elk zijn job.'

'Een depolitisering van het dossier moet ervoor zorgen dat de omwonenden niet te veel verrast worden, dat niet om de haverklap andere routes worden gekozen.'

Wordt die hoop niet neergeslagen door de groeiscenario's voor Zaventem van de Vlaamse overheid? Die stelt in haar START-plan voor de luchthavenregio een verdubbeling van het aantal passagiers voor.

Landuyt : 'Ik vraag me af door wie het START-plan wordt gedragen? Ik denk alvast niet dat alle Vlaamse ministers achter die doelstelling staan. We moeten dringend meer rust en voorspelbaarheid brengen in het dossier en vooral luider zeggen dat de zwaarste vliegtuigen na 2008 zullen verdwijnen.'

Hoe staat het met de dreigementen van de luchtvaartmaatschappijen om naar andere luchthavens uit te wijken?

Landuyt : 'Daar hoor ik de laatste tijd niet veel over. De maatschappijen merken dat de situatie stabiliseert, ook al zullen ze nog wel even extra investeringen in België afremmen. Het is niet voor niets dat de luchthaven van Zaventem vorig jaar niet super gescoord heeft. Maar ook op andere luchthavens ervaren ze problemen.'

Wat is het verschil tussen Zaventem en de andere luchthavens?

Landuyt : 'Zaventem is op de eerste plaats een institutioneel dossier omdat de luchthavenregio twee gewesten direct aanbelangt. Het is een vuurproef voor andere dossiers. Er is in onze staatsstructuur geen scheidsrechter die knopen doorhakt. Alle overheden staan even hoog in hiërarchie.'

Dat dossier is toch wel 'gefundenes Fressen' voor een jurist.

Landuyt : 'Het is enorm interessant. Ik denk trouwens dat je jurist moet zijn om de lawine aan gerechtelijke uitspraken juist te interpreteren. Die lawine houdt trouwens niet op. Heel onlangs oordeelde de Raad van State dat de dwarsbaan 20 wel mag worden gebruikt, terwijl vorige arresten van rechtbanken het tegenovergestelde zeggen.'

Moet dat dossier ook bij een volgende staatshervorming ter sprake komen?

Landuyt : 'Met een nieuwe bevoegdheidsverdeling zou je het dossier nog niet volledig kunnen ontmijnen. Stel dat de Vlamingen alleen bevoegd zouden zijn voor Zaventem. Dan nog blijven ze over een regio vliegen waarover ze niets te zeggen hebben. Je hebt dus sowieso een akkoord nodig met je buren. Maar zij profiteren ook van die luchthaven en mogen zich dan ook niet koste wat het kost verzetten tegen een verdere ontwikkeling van de luchthaven.'

Tot slot: u schrijft dezer dagen een nieuw boek over Justitie. Blijft minister van Justitie worden uw politieke droom?

Landuyt : 'Ach, de politiek is onvoorspelbaar. Maar ik was en blijf wel altijd eerst advocaat en dan politicus. Het parlement en de regering moeten dringend hun kennis over de rechterlijke macht aanscherpen. Het is ontnuchterend hoe bedroevend die is.'

'Ik vraag me telkens af of een wet uitvoerbaar en controleerbaar is. Anders ben je er niets mee. In dit boekje geef ik mijn visie over hoe het beter kan. Ik kan toch terugblikken op een pak ervaring met acht jaar zuiver advocatenwerk, acht jaar parlementair werk en acht jaar regeringswerk. Alleen is het jammer dat ervaring bij de verkiezingen niet zo veel doorweegt als in het bedrijfsleven'. (lacht).

Un article publié dans le Tijd au début janvier 2007.